ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΔΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΚΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ
Νίκος Σπιτάλας: «Συνεπιμέλεια των παιδιών»
Του Αστέριου Νυχτερίδα
Ο Νίκος Σπιτάλας είναι ο πρόεδρος του Συλλόγου για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια (ΣΥΓΑΠΑ), ιδρυτής του Ελληνικού Κοινωνικού Κινήματος, από τους πρωτοπόρους του κινήματος της γονεϊκής ισότητας και ακτιβιστής για τα ίσα δικαιώματα του πατέρα μετά από ένα διαζύγιο. Εδώ και 35 χρόνια δίνει τον αγώνα για την ισότιμη μεταχείριση του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών. Πρόκειται μάλιστα για τον άνθρωπο που ξεκίνησε ουσιαστικά τη συζήτηση για τα δικαιώματα του πατέρα σε πανελλαδικό επίπεδο.
Ο κ. Σπιτάλας μιλάει στην Larissanet για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα νομικά και κοινωνικά σε ό,τι αφορά την επιμέλεια, και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στα παιδιά αλλά και στους γονείς ένα διαζύγιο. Κάνει λόγο για ανισότιμη αντιμετώπιση των γονέων τονίζοντας πως αυτό έχει άμεσο και πολλές φορές καταστροφικό αντίκτυπο σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Παρουσιάζει τους τρόπους με τους οποίους ένας διαζευγμένος πατέρας μπορεί να διεκδικήσει τα δικαιώματά του, ενώ τέλος, αναλύει τα θετικά σημεία της συνεπιμέλειας των παιδιών και πως μπορούμε, ως κοινωνία, να φτάσουμε σε αυτήν.
Κύριε Σπιτάλα, είστε υπέρμαχος της γονεϊκής ισότητας. Τι είναι και πως μπορεί αυτή να επιτευχθεί;
Ενώ έχει επιτευχθεί ισότητα σε όλους τους τομείς της ζωής, σε σχέση με το φύλλο (άνδρα-γυναίκα), δυστυχώς, στα οικογενειακά θέματα, ακόμα στη χώρα μας, δεν υπάρχει ισότητα στην απόδοση επιμέλειας παιδιών σε περίπτωση διαζυγίου. Στη δικαστηριακή πρακτική, στις 99/100 των περιπτώσεων, δίνουν την επιμέλεια στη μητέρα και μαζί με αυτό, παρασύρουν και όλες τις υπόλοιπες καταστάσεις των παιδιών (σχολείο, ελεύθερο χρόνο, επιδόματα, κτλ). Αλλά και ακόμα στις περιπτώσεις που λόγω της διαρκούς διαμαρτυρίας του ΣΥΓΑΠΑ εδώ και 25 χρόνια, δίνουν επιμέλεια παιδιών διαζυγίου στον πατέρα, συνεχίζει αυτή η τακτική του «όλα ή τίποτα». Ο πατέρας σε αυτές τις περιπτώσεις τα παίρνει όλα, αφήνοντας ορφανά από μητέρα τα παιδιά.
Δυστυχώς, ούτε Νόμος συνεπιμέλειας υπάρχει στη χώρα μας, ούτε και μπορεί αυτό να επιτευχθεί, εξ αιτίας της ανικανότητας του συστήματος, της αδιαφορίας των υπευθύνων, αλλά και του τρόπου διαχείρισης των γονεϊκών θεμάτων: Θέλουν ανθρώπους εξαρτώμενους, με προβλήματα και εξαφάνιση της οικογένειας. Πριν από 25 χρόνια στην Ελλάδα, αλλά και 35 χρόνια με το SYGAPA INTERNATIONAL, διαμαρτυρόμασταν για την έλλειψη στήριξης της οικογένειας, τη μείωση των γεννήσεων και του τρόπου διαχείρισης των γονεϊκών ζητημάτων, αλλά ούτε η επίσημη Πολιτεία-Κράτος, ούτε φορείς, ούτε ειδικοί δεν ενδιαφέρθηκαν ώστε να λυθεί το σοβαρό θέμα της οικογένειας και δη των διαζυγίων. Έτσι, παρατηρείται μια καταπάτηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των παιδιών και φθίνουσα πορεία της ψυχικής κατάστασης του πληθυσμού λόγω εντάσεων και αντιδικιών που έχουν φανερό αντίκτυπο στα παιδιά. Μιλούσαμε για την κατάθλιψη του πληθυσμού αυτού, τα σχολικά προβλήματα, τις ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, τα «μοντέρνα» φαινόμενα βουλιμίας/ανορεξίας, την παραβατικότητα/βία λόγω έλλειψης γονεϊκού προτύπου αλλά και άλλα επακόλουθα της έλλειψης προστασίας της νεολαίας την οποία αφήνουν δολίως οι άρχοντες αυτής της χώρας. Θέλουν εξαρτώμενους ανθρώπους από την πολιτική/πολιτικούς, ανθρώπους με προβλήματα και γονείς να ψάχνουν το δίκαιό τους στα δικαστήρια (βιομηχανία δικαστηρίων) έχοντας αντιδικίες μεταξύ τους αιώνια ενώ το Κράτος να μένει αμέτοχο στη δυστυχία.
Ισότητα στα θέματα αυτά, μπορεί να επιτευχθεί είτε με Νόμους (όπως αποδείχθηκε από άλλα θέματα), είτε με ρυθμίσεις σε διάφορα Υπουργεία και Υπηρεσίες του Κράτους.
Ποιος είναι ο αντίκτυπος ενός διαζυγίου στην ψυχολογία ενός παιδιού, αλλά και στην κοινωνική του ένταξη;
Τα παιδιά έχουν εύπλαστα χαρακτηριστικά και αποτελεί μέγιστο καθήκον του Κράτους η προστασία τους και η μη παραβίαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τους. Χρειάζονται, πρώτα απ’ όλα, την καθημερινή παρουσία και των δύο γονέων και όχι την αποσπασματική επικοινωνία που δίνουν τα δικαστήρια σε έναν από τους δύο γονείς σε περίπτωση διαζυγίου. Ακόμα και ο χειρότερος γονέας μπορεί να δώσει πρότυπα. Χρειάζεται και το πρότυπο του άνδρα/πατέρα, αλλά και αυτό της γυναίκας/μητέρας. Η προβληματική σημερινή νεολαία, έχει έλλειψη του ενός ή και των δύο αυτών προτύπων. Έτσι δημιουργείται μια ψυχοπαθολογία της κοινωνίας με μη ισορροπημένους ανθρώπους που αναζητούν σφάλματα και αίτια, ενώ το ίδιο αυτό γεγονός είναι το αίτιο (δηλαδή η έλλειψη προτύπων). Ενώ λοιπόν θα έπρεπε, το πρόβλημα να λυθεί από τους πολιτικούς, τους επιστήμονες, τους δικαστικούς, την εκκλησία, κτλ, αυτοί μένουν αμέτοχοι κριτές και θεατές, αποφεύγοντας μάλιστα να εμπλακούν και παρουσιάζουν το θέμα ως κατακριτέο και τους νέους ασεβείς, ενώ οι ίδιοι είναι δημιουργοί του προβλήματος.
Δεν υπάρχει γονεϊκή αξιολόγηση προ του γάμου, δεν υπάρχουν κοινωνικές υπηρεσίες προ του γάμου ή και διαζυγίου ώστε να εκτιμούν και να προβλέπουν. Δεν υπάρχει εκπαίδευση γονέων.
Την βία και την μη κοινωνική ένταξη, δεν την επέλεξαν οι νέοι αλλά τους την «πρόσφεραν» οι προηγούμενες γενεές και οι εξουσιάζοντες.
Εξ άλλου, ένα σοβαρό φαινόμενο που παρουσιάζεται σε αρκετά παιδιά διαζυγίων είναι το Σύνδρομο Γονεϊκής Αλλοτρίωσης/Αποξένωσης. Δηλαδή ένα τρομακτικό ψυχολογικό/ψυχιατρικό φαινόμενο που προκαλείται από ναρκισσιστές γονείς που έχουν την επιμέλεια παιδιών, στα παιδιά, δηλαδή να μην αγαπούν τον άλλο γονέα και να τον αποφεύγουν δίχως να υπάρχει κανένας λόγος. Αυτό επιτυγχάνουν με την πλύση εγκεφάλου, συκοφαντική δυσφήμιση και πληθώρα δικαστηρίων.
Συνήθως μετά από ένα διαζύγιο, η επιμέλεια του παιδιού δίνεται στη μητέρα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Το γεγονός της επίδοσης της επιμέλειας μόνο στη μητέρα δεν έχει καμία ηθική, νομική ή και ιστορική επιστημονική βάση. Είναι προϊόν απλά διαδικαστικό στα δικαστήρια. Αποτελεί μια εύκολη λύση από τους δικαστές, διότι το Σύστημα τους άνοιξε το δρόμο και τους οδηγεί εκεί που θέλει: Στην έλλειψη σταθερότητας, έλλειψη σεβασμού στον άνδρα-πατέρα, σύγχυση ταυτότητας, επίδειξη προτύπου ανισοτήτων. Στηρίζεται δε εσφαλμένα, στο μητρικό φίλτρο (σαν να μην υπάρχει πατρικό φίλτρο), στη διαθεσιμότητα της μητέρας στην ενασχόληση με τα παιδιά (σαν να μην είναι διαθέσιμος ο πατέρας) και στο κοινωνικό πρότυπο που υπήρχε προ 1000 ετών (δηλαδή η μητέρα στο σπίτι και ο πατέρας στη δουλειά) καταστρέφοντας έτσι τόσο το πατρικό όσο και το μητρικό πρότυπο. Εξ άλλου, καθώς υπάρχουν πολλές νομολογιακές αποφάσεις, είναι ευκολότερο σε ένα δικαστή, να βρει εύκολη λύση και να αιτιολογήσει την απόφαση επιμέλειας.
Επίσης, πολλοί δικηγόροι, για τον ίδιο λόγο, αποτρέπουν πολλούς πατεράδες να ζητήσουν την επιμέλεια παιδιών με το αιτιολογικό της νομολογιακής συνήθειας απόρριψης του αιτήματος και έτσι, δίχως κόπο, συντάσσουν δικόγραφα με λίγα επιχειρήματα. Έτσι, διαιωνίζεται η κατάσταση με τις τραγικές συνέπειες που αποδεικνύονται καθημερινά. Οι αυτοκτονίες και οι ναρκωτικές ουσίες αποτελούν τελευταία επιλογή ανδρών και παιδιών διαζυγίων. Πολλά από τα μέλη μας, απεβίωσαν μετά από στενοχώριες, από καρκίνο, εγκεφαλικά-καρδιακά επεισόδια.
Με ποιον τρόπο μπορούν οι πατεράδες να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους σε ό,τι αφορά την επιμέλεια των παιδιών;
Αποδείχθηκε ότι μόνο οι έντονες διεκδικήσεις με ακτιβισμό, όπως κάνουν τα μέλη του ΣΥΓΑΠΑ εδώ και δεκαετίες, μπορεί να φέρει αποτελέσματα. Εξ άλλου, από την εποχή των κοινωνικών αλλαγών και επαναστάσεων, μόνο με έντονο τρόπο γίνονται αλλαγές στην κοινωνία και οι Νόμοι επακολουθούν όταν πια το φαινόμενο είναι εξόφθαλμο.
Ας θυμηθούμε: Φεμινιστικά κινήματα, φυλετικά κινήματα, οικολογικά κινήματα, όπως και επαναστάσεις έφεραν βελτίωση συνθηκών εργασίας, ισότητας, ευημερίας.
Πόσο ρεαλιστικός είναι ο στόχος της συνεπιμέλειας σε νομικό και κοινωνικό επίπεδο στην Ελλάδα του σήμερα;
Η χώρα μας δεν είναι έτοιμη για αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Θα πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα συγχρόνως και όχι αποσπασματικά. Για παράδειγμα, με νόμο που αναφέρει στεγνά «συνεπιμέλεια», δεν λύνεται κανένα θέμα. Αντίθετα, το περιπλέκει. Θα πρέπει να μη συνεκδικάζονται οι διατροφές με την επικοινωνία. Θα πρέπει ο φυσικός πατέρας στα εκτός γάμου παιδιά, τα οποία φτάνουν τις 300.000, να έχει τα ίδια δικαιώματα. Θα πρέπει να καθιερωθεί ο όρος κατοικία. Να ορίζεται εκ νόμου η εναλλασσόμενη κατοικία σε περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης. Να υπάρχει εξωδικαστική επίλυση. Να γίνει ο θεσμός του διαμεσολαβητή και στα θέματα επιμέλειας/επικοινωνίας. Να δημιουργηθούν οικογενειακά δικαστήρια με εξειδικευμένους δικαστές στην ψυχολογία, στην παιδοψυχιατρική. Να υπάρχουν κοινωνικές υπηρεσίες σε κάθε γωνιά και να επεμβαίνουν σε περίπτωση διαφωνίας πριν το δικαστήριο. Να μη καθυστερούν πλέον των δύο εβδομάδων οι αποφάσεις διότι μπορεί να επέλθει αποξένωση. Να μη μεσολαβούν δικομανείς δικηγόροι και να τιμωρούνται όσοι κατηγορούν δίχως στοιχεία τον πατέρα, ιδίως για σεξουαλική παρενόχληση των παιδιών με μόνο αποτέλεσμα, την απομάκρυνση και εκβιασμό για διατροφή. Αλλά, θα πρέπει και σε άλλα υπουργεία να γίνουν μεταρρυθμίσεις. Για παράδειγμα:
Υγείας: Να γίνεται γονική αξιολόγηση προ του γάμου. Να εξετάζεται η ψυχική υγεία των γονέων.
Πρόνοιας: Τα επιδόματα να είναι εξ ίσου όπως και οι άλλες γονικές παροχές διότι εξ αιτίας αυτών αντιδικούν.
Οικονομικών: Οι διατροφές να πληρώνονται μέσω εφορίας και οι άποροι γονείς να εξαιρούνται (μαλώνουν πολλές φορές για τα χρήματα της διατροφής).
Εσωτερικής Τάξης: Οι αστυνομικοί να ασχολούνται με την κακοποίηση και να επιλαμβάνονται άμεσα δίχως να ταλαιπωρούν τους ανθρώπους και τα παιδιά μέσω Εισαγγελέων. Οι δε Εισαγγελείς να μη γίνονται δικομανείς και να εφαρμόζουν το νόμο και τις αποφάσεις επικοινωνίας άμεσα.
Παιδείας, Πολιτισμού: Να γίνουν επιμορφωτικά σεμινάρια σε δασκάλους, καθηγητές, διευθυντές για το σύνδρομο της γονικής αποξένωσης, να μην απαγορεύουν στους γονείς που δεν έχουν την επιμέλεια να ζητούν βεβαιώσεις και βαθμολόγια των παιδιών τους (πράγμα το οποίο τους απομακρύνει περισσότερο από αυτά).
Επίσης, να ασχοληθούν οι Δήμοι, Περιφέρεια, Εφορία, ΟΓΑ, ΟΑΕΔ κτλ. με τους μη έχοντες την επιμέλεια γονείς και να γίνονται σεμινάρια.
ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
Επειδή οι πολιτικοι, δεν μπορούν, δεν ξέρουν και δεν θέλουν να διορθώσουν το πρόβλημα, ιδρύσαμε το ΕΛΛΗΝΙΚΟ/ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα, μόνοι μας. https://europeansocialmovement.blogspot.com/
Επειδή οι πολιτικοι, δεν μπορούν, δεν ξέρουν και δεν θέλουν να διορθώσουν το πρόβλημα, ιδρύσαμε το ΕΛΛΗΝΙΚΟ/ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα, μόνοι μας. https://europeansocialmovement.blogspot.com/
Πληροφορίες: 6906275419
