ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Η ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΕΣ?

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟΝ ΝΕΟ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΔΗΘΕΝ ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ,

ΟΠΩΣ ΣΑΣ ΕΙΧΑ ΠΕΙ ΑΠΟ ΠΑΝΤΑ, ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΤΙΠΟΤΑ. ΑΝΤΙΘΕΤΑ, ΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΥΟΥΝ Α) Το θέμα των διαζευγμένων και των παιδιών τους δεν είναι νομικό ή τουλάχιστον αποδείχθηκε ότι δεν μπορεί να λυθεί νομικά, αλλά είναι καθαρά κοινωνικό, πολιτικό και ψυχιατρικό. Συνεπώς δεν είναι δυνατόν να το διευθετούν οι νομικοί/δικηγόροι και το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Κάθε νόμος που γίνεται για δήθεν το συμφέρον του παιδιού αποδεικνύεται καταστροφικός για την οικογένεια. Θα πρέπει να διευθετηθεί από όλα τα άλλα υπουργεία. Β) Να έχουμε υπόψη μας ότι από τις έρευνές μας αποδείχθηκε ότι θέλουν να μας οδηγήσουν σε αποξένωση των γενεών μεταξύ τους ώστε να μην υπάρχει μνήμη και συνέχιση των παραδόσεων, κουλτούρας, Παιδείας. Αυτό αποδεικνύεται και από τη σημερινή κατάσταση της πανδημίας που οδηγεί σε πλήρη κατάργηση των σχολείων/εκπαίδευσης, διάλυση της οικογένειας, θρησκειών, κουλτούρας, υγείας, κτλ Γ) Κανείς δεν μιλά για εξωδικαστική επίλυση των θεμάτων σχέσεων παιδιού/γονέων και εντάξεως των κρατικών δαπανών για απαλλαγή των οικονομικών βαρών παιδιών από τα οικογενειακά έξοδα. Δ) Είμαι ο μοναδικός ‘μη νομικός’ παγκοσμίως που ασχολείται με το θέμα αυτό των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Διαζευγμένων και των παιδιών τους και για τον λόγο αυτό έχω στοχευθεί με συκοφαντίες και άδικες επιθέσεις από πολιτικούς, νομικούς, περιθωριοποιημένους φεμινιστές. Ε) Χάρη στον αγώνα μου, στις προσπάθειές μου και στην επιμονή μου, υπάρχει σήμερα συζήτηση επί του θέματος και βοηθήθηκαν 35.000 άτομα. Δόθηκε δε εντολή από τον Αρειο Πάγο να υπάρχει δίκαια αντιμετώπιση των μπαμπάδων. Επίσης, αναγνωρίστηκαν τόσο η γιορτή του πατέρα όσο και η Παγκόσμια Ημέρα Αποξένωσης (25 Απριλίου). 1) Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη συνεπιμέλεια και πότε ξεκίνησε ο αγώνας σας; Από το 1996, προσπαθώντας να πάρω την επιμέλεια των παιδιών μου, στην Ελλάδα, βρέθηκα αντιμέτωπος με ένα εχθρικό, προς τον πατέρα, κλίμα, ιδίως στα δικαστήρια και σιγά-σιγά άρχισα να παρατηρώ ότι δεν ήμουν μόνος. Υπέθεσα πως δεν ήταν λογικό να ήμουν ο μοναδικός πατέρας που είναι ικανότερος γονέας και με την εμπειρία μου, πρώτα στη Θεσσαλονίκη, με 32 άλλα άτομα ίδρυσα τον ΣΥΓΑΠΑ (Σύλλογος Για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια) που σαν σκοπό έχει την ανάδειξη του ρόλου του πατέρα. Οι δράσεις ήταν καθημερινές, σε μορφή επιστημονική, ακτιβιστική, κοινωνική, δημοσιογραφική, εκδοτική. Διοργάνωσα ένα Διεθνές Συνέδριο στην Αθήνα, ένα στη Θεσσαλονίκη και τρία στη Δράμα. Έκανα διαλέξεις σε όλες τις πόλεις της Ελλάδος και επιστημονικές Ημερίδες. Εξέδωσα τρία βιβλία και την εφημερίδα «Γονείς & Παιδί». Παρουσιάστηκα σε 150 τηλεοπτικές εκπομπές και μάλιστα έκανα δική μου εκπομπή στο Δραμινό Κανάλι και στο Κανάλι Δ. Με δική μου πρωτοβουλία τα ΕΛ.ΤΑ. εξέδωσαν πέντε σειρές γραμματοσήμων για την δράση μας όσον αφορά τα γονεϊκά θέματα και τον πατέρα. Είχαμε περίπτερο στην Ονειρούπολη Δράμας επί σειρά ετών. Διοργανώνουμε τη γιορτή του πατέρα κάθε χρόνο. Επίσης, οργάνωσα παραρτήματα στην Αθήνα, Πάτρα, Πειραιά, Λάρισα, Βόλο, Δράμα, Αλεξανδρούπολη, Βέροια. Δημοσίευσα τα πρακτικά των Συνεδρίων και Ημερίδων και βοήθησα φοιτητές να κάνουν πρακτική άσκηση ή/και πτυχιακή εργασία για τα θέματα των διαζυγίων, των παιδιών, του πατέρα. Μεγάλη απήχηση είχε η πρωτοβουλία μου να διαδοθεί η Γιορτή του Πατέρα/Ημέρα του Πατέρα και στην Ελλάδα, ώστε να αντιληφθούν οι πολίτες αυτής της χώρας την ισότιμη αξία του πατέρα και να υπάρξει η κατάλληλη μεταρρύθμιση. Προκάλεσα έξι Επερωτήσεις στη Βουλή και συζήτηση στην Επιτροπή Ισότητας. Όμως, επειδή δεν υπήρχε θέληση, ικανότητες και δύναμη από τους πολιτικούς, αποφάσισα να ιδρύσω το Ελληνικό Κοινωνικό Κίνημα και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Κίνημα ώστε να πιεστούν οι φορείς και οι πολιτικοί στη διευθέτηση του θέματος της γονεϊκής ισότητας μετά το διαζύγιο. Έτσι, σε τέσσερεις περιπτώσεις υπάρχουν δικαιώσεις από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Υποθέσεις: Κοσμοπούλου, Συγγελίδη, Τσουρλάκη, Φουρκιώτη), μία απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης (2079/2.10.2015) και πολλές προτροπές από Ευρωπαϊκά Δικαστήρια για εναρμόνιση των νομοθεσιών στην εναλλασσόμενη κατοικία, από κοινού γονική μέριμνα και επιμέλεια. Μάλιστα, σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, ο φυσικός γονέας έχει τα ίδια δικαιώματα με τον από γάμο γονέα (άδειες πατρότητας, επιδόματα, κτλ). Πολλές γυναικείες οργανώσεις και φεμινίστριες συμπαρίστανται στον αγώνα μου και μάλιστα η κυρία Καλλιέρου, Ελληνίδα πρωτεργάτης του γυναικείου κινήματος με αναφέρει στο βιβλίο της με θέμα «Άνδρας, αυτός ο άγνωστος». Διεθνώς, με αναγνωρίζουν ως πρωτεργάτη του Διεθνούς Ανδρικού Κινήματος λόγω του αγώνα μου για ίσα δικαιώματα μετά το διαζύγιο. Αυτός ο αγώνας και η ενασχόλησή μου ήταν καθημερινός, 24 ώρες το 24ωρο. Έβλεπα να δυστυχούν οι άνθρωποι και δυστυχούσα και εγώ. Ήθελα να αλλάξω την κοινωνία. 2) Είστε υπέρμαχος της γονεϊκής ισότητας. Πως όμως μπορεί αυτή να επιτευχθεί; Εάν και εφόσον δεν μπορούν να βρουν άλλες λύσεις παρά μόνο τη την νομική οδό, θα έπρεπε (προ 40 ετών) να γίνουν τα εξής: -Μετά το διαζύγιο, να δοθεί ίσος χρόνος επικοινωνίας παιδιού με τους δύο γονείς και μάλιστα εναλλασσόμενα, υποχρεωτικά. -Να ‘δικάζονται’ άμεσα σε μία εβδομάδα και να εκδίδεται απόφαση επίσης σε μερικές μέρες πριν γίνει χειραγώγηση του παιδιού από τον ναρκισιστή/αποξενωτή γονέα. -Να υπάρχει κοινωνική υπηρεσία που να παρακολουθεί πριν και μετά το διαζύγιο, την κατάσταση που επικρατεί και να κάνει καθημερινές αναφορές. -Να υπάρχουν οικογενειακά δικαστήρια με οικογενειακούς δικαστές/ψυχιάτρους και εισαγγελέα παρόντα. Εξ άλλου: Α)Στέλνουμε 25.000 υπογραφές επωνύμων ατόμων από το 2014 που υπογράφουν συνεπιμέλεια. Β)Από τα πρακτικά των Διεθνών Συνεδρίων ΣΥΓΑΠΑ καθώς και των Ημερίδων σε Δράμα, Αλεξανδρούπολη, Λάρισα, Καβάλα, Βέροια, Σπάρτη, Καρδίτσα, Αγρίνιο, Καμμένα Βούρλα, Ηράκλειο, Βόλο, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, συμπεραίνεται ότι ο ρόλος του πατέρα είναι σημαντικός και μάλιστα εξ’ίσου σημαντικός με αυτόν της μητέρας στη ζωή του παιδιού από τη βρεφική ηλικία. Γ)Πενήντα επτά Ελληνίδες πανεπιστημιακοί, από τον χώρο της ψυχολογίας, των νευροεπιστημών, της ιατρικής, της βιο-λογίας, της κοινωνιολογίας, των παιδαγωγικών, αλλά και των σπουδών φύλου, παρενέβησαν στον εν εξελίξει δημόσιο διάλογο. «Με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ένας από τους δύο γονείς είναι αποδεδειγμένα βίαιος, κακοποιητικός ή αμελής, η συνεπιμέλεια και ο ίσος χρόνος των παιδιών με τους δύο γονείς είναι μια συνθήκη από την οποία κερδίζουν όλοι», τονίζουν στην επιστολή τους. Οπως αναφέρουν, τα παιδιά που μεγαλώνουν σε καθεστώς συνεπιμέλειας εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης και γενικότερα ψυχικής δυσφορίας, λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς, μειωμένη χρήση αλκοόλ και ουσιών, καλύτερη γνωστική ανάπτυξη και σωματική υγεία, και εντέλει καλύτερες σχέσεις με πατέρες, μητέρες, γιαγιάδες και παππούδες. Προ παντός, «η συνεπιμέλεια συμβάλλει στην αποφυγή του συνδρόμου της γονικής αποξένωσης, το οποίο μπορεί να προκαλέσει τραυματικές εμπειρίες στο παιδί που μπορεί να το επηρεάζουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του». Στην ημερίδα «Συνεπιμέλεια και πρακτική εφαρμογή της», η οποία πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Δικτύου Νέων Ψυχιάτρων και Νευροεπιστημόνων. «Σύμφωνα με μελέτη δώδεκα ερευνητικών ομάδων, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Divorce and Remarriage, τα παιδιά που ζουν εναλλάξ και με τους δύο γονείς εμφανίζουν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία, αναπτύσσουν πιο υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις», αναφέρει στην «Κ» η κ. Χριστίνα Δάλλα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακολογίας στο ΕΚΠΑ και πρόεδρος στο Mediterranean Neuroscience Society. «Εχει, μάλιστα, διαπιστωθεί ότι η συνεπιμέλεια έχει ευεργετική επίδραση ακόμα και σε πρώην ζευγάρια με συγκρουσιακή σχέση, καθώς οι συγκρούσεις εντείνονται όταν η μία από τις δύο πλευρές νιώθει αδικημένη, όταν όμως και οι δύο αντιμετωπίζονται ισότιμα, επέρχεται ισορροπία», προσθέτει η ίδια, απαντώντας σε όσους θεωρούν ότι η θεσμοθέτηση της συνεπιμέλειας ενδέχεται να είναι ανέφικτη για διαζευγμένους με κακές σχέσεις. Δ) οι αρχές της από κοινού ανατροφής (συνεπιμέλεια), του ίσου χρόνου ανατροφής/επικοινωνίας και της εναλλασσόμενης κατοικία του παιδιού και με τους δύο γονείς προβλέπονται από τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού” (ν. 2101/1992), το “Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα” των Ηνωμένων Εθνών, που πηγάζει από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ν. 2462/1997), την “Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου” (Ν.Δ. 563 της 19/20 Σεπτεμβρίου 1974), καθώς και τον “Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης” που αποτελεί ενωσιακό δίκαιο. Ο τελευταίος υπερισχύει των διατάξεων του κοινού δικαίου ενώ οι πρώτες έχουν αυξημένη τυπική ισχύ υπερισχύοντας κάθε αντίθετης διάταξης νόμου. Επίσης, πρόσφατες συστάσεις του Συνηγόρου του Παιδιού2 καθώς και αυτές (ψήφισμα 2079/2015) του Συμβουλίου της Ευρώπης, του παλαιότερου οργανισμού που έχει ως σκοπό την ευρωπαϊκή ενοποίηση, με έμφαση στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στον οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα. Μια σειρά από παγιωμένες απόψεις, όπως η (συχνότερη) άσκηση βίας από τον πατέρα προς τα παιδιά, καταρρίπτεται, από τα στατιστικά στοιχεία αλλά και από την εμπειρία στις αίθουσες των δικαστηρίων. «Σύμφωνα με στοιχεία του “Χαμόγελου του Παιδιού” του α΄ εξαμήνου του 2020, σε 310 αναφορές σοβαρών περιστατικών κακοποίησης παιδιών, στο 38% οι θύτες ήταν και οι δύο γονείς, στο 36% η κακοποίηση προερχόταν από τη μητέρα, και στο 20,5% από τον πατέρα», Ανάλογα ήταν τα ευρήματα το 2018 και το 2016. Ωστόσο, συχνά γίνεται ψευδής επίκληση ενδοοικογενειακής βίας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ραγδαία αύξηση των υποβαλλομένων περί ενδοοικογενειακής βίας κατηγοριών και δη στα αστικά δικαστήρια για υποθέσεις επιμέλειας, συχνά χωρίς αποδεικτικά στοιχεία ή με ψευδή στοιχεία (π.χ. φωτογραφίες προϊόν photoshop από εφαρμογές κινητού), ακόμη και σε διαδικασίες ασφαλιστικών μέτρων, που αφορούν τόσο τη μητέρα (συνήθως) αλλά και το παιδί». Εκτιμάται ότι τέτοιες πρακτικές προωθούν με το αζημίωτο δικηγόροι και ιδιώτες επαγγελματίες ψυχικής υγείας, των οποίων οι συμβουλές βρίσκουν εύφορο έδαφος σε πελάτες με κάποιου τύπου ψυχοπαθολογία. Συχνά, κατατίθενται και ψευδείς επικλήσεις σεξουαλικής βίας/ασέλγειας/σωματικής βίας στο παιδί, στο πλαίσιο διαφορών για την επιμέλεια, την επικοινωνία, τη διατροφή και άλλα θέματα που ακολουθούν το διαζύγιο Στο νέο μου βιβλίο θα συμπεριλάβω 500 τέτοιες περιπτώσεις ψευδών κατηγοριών. Η ασέλγεια δεν μπορεί να αποδειχθεί παρά μόνον μέσα από τα λόγια του παιδιού, το οποίο συχνά “δασκαλεύεται”, άλλωστε το παιδί χτίζει συμμαχία με τον γονιό με τον οποίο ζει, στον οποίο προσκολλάται. Τέτοια δικαστήρια αργούν να τελεσιδικήσουν, στο μεταξύ ο κατηγορούμενος γονιός δεν επιτρέπεται να έχει επικοινωνία με το παιδί, όταν αθωωθεί, έχει περάσει τόσος χρόνος, που πλέον έχουν αποξενωθεί. 3) Ήσασταν ο πρώτος που αποφάσισε να ασχοληθεί με τη συνεπιμέλεια, συναντήσατε αντιδράσεις; Ήταν διαφορετικά τα δεδομένα τότε; Την εποχή εκείνη και από το 1960, ο με την καλή έννοια φεμινισμός ήταν στις ‘δόξες’ του και επειδή ακόμα δεν είχε κατοχυρωθεί η ισότητα στα εργασιακά των γυναικών, έβλεπαν με καλό μάτι τον αγώνα μου αυτό. Το ίδιο συνέβη και με τα άλλα κινήματα όπως τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, κα. Να φανταστείτε ότι είχα αιτήματα και συμπαράσταση ακόμα και από Αμερικάνους ινδιάνους, Ευρωπαίους μειονοτήτων, Ασιάτες και Αφρικανούς που ζητούσαν παρόμοια δικαιώματα. Συγκινητικά γράμματα πήρα από Γαλλίδες εκδιδόμενες γυναίκες και από ισραηλινούς κακοποιημένους άνδρες όπως και από Ρώσους, Αμερικανούς στρατιωτικούς που επέστρεφαν στις πατρίδες τους και δεν μπορούσαν να δουν τα παιδιά τους. Τώρα, ζητούν τη βοήθειά μου, γυναίκες αλλοδαπές που αδικούνται από την όχι μόνο σεξιστικά αλλά και ρατσιστική ελληνική δικαιοσύνη. Έγραψα πολλά από αυτά τα θέματα των ατόμων που ζητούν Ανθρώπινα Δικαιώματα, στο βιβλίο μου: Κινήματα και Επαναστάσεις. Ανθρώπινα Δικαιώματα. Το Κοινωνικό Κίνημα των Διαζευγμένων. Ξεκίνησα το 1985, στη Γαλλία, να διεκδικώ τα δικαιώματα του πατέρα, έπειτα από ένα προσωπικό διαζύγιο. Συμμετείχα ακτιβιστικά αλλά και νομικά/κοινωνικά, σε όλες τις ενέργειες που θα πρέπει να κάνει ένας συνειδητοποιημένος πολίτης ώστε να υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα σε γονείς και παιδιά διαζυγίων. Το φαινόμενο της αγνόησης του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών έπειτα από ένα διαζύγιο, ήταν και παραμένει ένα ανισόρροπο φαινόμενο των δεκαετιών του '60 και του '70. Στον δυτικό κόσμο, βέβαια, στην πορεία ξεκίνησαν οι μπαμπάδες να ζητούν την ανατροφή των παιδιών τους (νομικά ονομάζεται επιμέλεια), τόσο διότι θεωρούσαν ότι τα παιδιά θα έχουν καλύτερη ανατροφή, συνεχίζοντας αυτήν της έγγαμης ζωής, όσο και την καθημερινή φροντίδα (νομικά ονομάζεται επικοινωνία). Όμως, τα δικαστήρια, στηριζόμενα στην προκατάληψη ότι μόνο η μητέρα μπορεί να μεγαλώσει το παιδί και ο πατέρας είναι μόνο για πληρώνει και να το βλέπει κάπου-κάπου, έδιναν σχεδόν πάντα τη γονική μέριμνα και την επιμέλεια στη μητέρα. Οι κινητοποιήσεις των μπαμπάδων έφεραν αποτελέσματα και, στην πορεία, προσαρμόστηκαν οι νόμοι σύμφωνα με την κοινωνική εξέλιξη: Έγιναν οικογενειακά δικαστήρια, οικογενειακοί δικαστές ειδικευμένοι στην παιδοψυχιατρική και ψυχολογία, ξεκίνησε η εναλλασσόμενη κατοικία, η διαμεσολάβηση, η συνεπιμέλεια, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, καθώς και άλλες πολλές ενέργειες που αφορούσαν στα οικονομικά, στα κοινωνικά, στα εργασιακά, στις Διευθύνσεις Υγείας, Πολιτισμού, Δημόσιας Τάξης, Εξωτερικών (για τις οικογενειακές αρπαγές) κτλ. Το θέμα της αποξένωσης του παιδιού από τον έναν γονέα είναι το σοβαρότερο και χειρότερο από κάθε άλλη μορφή κακοποίησης. Μιλάμε για ένα ψυχικό πρόβλημα –το Σύνδρομο της Γονικής Αποξένωσης- που συχνά έρχεται συνδυαστικά με τη συκοφαντική δυσφήμιση του ενός γονέα, την πλύση εγκεφάλου και φυσικά πλήθος δικαστηρίων. 4) Πώς σας φαίνεται το σχέδιο νόμου για το οικογενειακό δίκαιο που αφορά και τη συνεπιμέλεια; Το δήθεν ‘οικογενειακό Δίκαιο’ που υπάρχει στην Ελλάδα από το 1980 έχει ξεπεραστεί. Το σχέδιο που παρουσιάστηκε στην Επιτροπή δεν έχει κάτι ιδιαίτερο από το προηγούμενο καθώς και όλα τα προηγούμενα που είχαν παρουσιαστεί από άλλες κυβερνήσεις τα τελευταία 40 χρόνια στην Ελλάδα. Ο νόμος του 1982 απλώς διευθετούσε το θέμα των παιδιών εκτός γάμου και την μη ποινικοποίηση των διαζυγίων (οι παλαιοί θυμούνται ότι συνελάμβαναν με αυτόφωρη διαδικασία τους μοιχούς που τους οδηγούσαν με σεντόνια και γυμνούς στα αστυνομικά τμήματα). Δεν άλλαξε τίποτα, ακόμα και στο άρθρο 21 του Συντάγματος που προστατεύει μόνο την μητρότητα. Όταν δίνουμε αποκλειστικά και μόνο σε έναν γονέα την επιμέλεια, ο άλλος γονέας θεωρεί τον εαυτό του εξευτελισμένο, δίχως δικαιώματα, πράγμα που στη χώρα μας έχει και τεράστιες οικονομικές συνέπειες, διότι δεν μπορεί να ζητήσει κάποια βοήθεια από καμία υπηρεσία - ούτε η εφορία, ούτε η περιφερειακή ενότητα, ούτε οι Δήμοι, ούτε ο ΟΓΑ, ο ΟΑΕΔ, το Δημόσιο, οι συνταξιοδοτικοί οργανισμοί, δεν αναγνωρίζουν τον γονέα που δεν έχει επιμέλεια. Καταντά πολίτης τρίτης κατηγορίας. Ούτε στα σύνορα μπορούν να αποτρέψουν τον γονέα που έχει την επιμέλεια και μετακομίζει στο εξωτερικό, να φύγει μακριά από τον άλλο. Υπάρχει μεγάλο συναισθηματικό δέσιμο με τα παιδιά, σήμερα, από τους πατεράδες, που βλέπουμε να θυσιάζονται κατά την κοινή ζωή και είναι απάνθρωπο να απομακρυνθούν από τη φυσική αγάπη τους. Όταν όμως υπάρχει συνεπιμέλεια, τότε και οι δύο γονείς είναι υπεύθυνοι και οι φορείς ζητούν υπευθυνότητα από τους δύο. Όλες οι μελέτες σημειώνουν ότι είναι το καλύτερο από όλα τα κακά του διαζυγίου. Ούτως η άλλως δεν υπάρχει λύση όταν δεν συμφωνούν οι γονείς και υπάρχει αντιδικία. Πρέπει λοιπόν να βρεθεί η καλύτερη από τις χειρότερες. Και αυτή είναι η συνεπιμέλεια, αντί του κακουργήματος της αποξένωσης που δημιουργεί σοβαρά ψυχιατρικά προβλήματα στο μέλλον του παιδιού αλλά και της κοινωνίας ολόκληρης. Αναφέρω ως «δήθεν» το παρόν «οικογενειακό» Δίκαιο, διότι στην ουσία δεν υπάρχει κανένα Δίκαιο. Οι καθηγητές της Νομικής και άλλοι αντέγραψαν προ 100 ετών από ξένους (κυρίως από τη Γαλλία) αυτό που ίσχυε εκεί τότε. Πλην, όμως, στη Γαλλία, όπως και σε κάθε πολιτισμένη χώρα, κάθε χρόνο βελτιώνουν το θέμα ακολουθώντας την εξέλιξη της κοινωνίας. Όσον αφορά το σχέδιο νόμου που θα ψηφιστεί σε λίγες ημέρες: Ήδη, τώρα, ‘κατόπιν εορτής’ έχουμε καταγγελίες από μέλη της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής ότι τους υποχρέωσαν/εκβίασαν να δεχθούν και να υπογράψουν το νέο νόμο αντί να παραιτηθούν τότε και να ζητήσουν ακρόαση από τον Πρωθυπουργό ή και να το καταγγείλουν στον Εισαγγελέα. Η πλειοψηφία της Επιτροπής αυτής ήταν κομματικά στελέχη που πρότειναν ό,τι τους είχαν υποδείξει αυτοί που θέλουν συνεχή (δικαστική) διένεξη των ανδρών ενάντια στις γυναίκες και αντίστροφα ώστε να παρουσιαστούν ως ευεργέτες μάλιστα-διαμεσολαβητές-δικαστές. Το σχέδιο νόμου αυτό δεν έχει καμία έννοια ‘διευθέτησης’ οικογενειακών διαφορών αλλά αντίθετα, οδηγεί σε νέες διενέξεις και δικαστήρια διότι αφήνει και πάλι στη κρίση του δικαστή να βρει τη λύση κατά τη δική του άποψη όπως και πρώτα. Επίσης δεν κάνει αναφορά σε συνεπιμέλεια ούτε και δίνει ίσο χρόνο επικοινωνίας γονέων-τέκνων. Επίσης δεν ορίζει εκ των προτέρων την εξωδικαστική επίλυση, δεν δίνει λύση για την ενδο-οικογενειακή βία, για τις διατροφές, για την οριστική κατοικία του παιδιού, για την γονική αξιολόγηση, για κοινωνικές υπηρεσίες και οικογενειακά δικαστήρια, κτλ. Δεν καθορίζει εκπαίδευση διαμεσολαβητών ψυχολόγων , ψυχίατρων, ψυχολόγων, και άλλων ειδικών για θέματα εκτός των οικονομικών…. Δεν διευθετείται το θέμα των εκτός γάμου παιδιών και φυσικών γονέων. Για την μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου ‘απαιτείται προηγούμενη έγγραφη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά από αίτηση ενός από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέτρο’. Δηλαδή, νέες δικαστικές ενέργειες και διαμάχες. Επίσης, είναι κακό να ερωτάται το παιδί που είναι ήδη αποξενωμένο, όπως θέλει το νομοσχέδιο και μάλιστα σε δικαστικές αίθουσες. 5) Τι αλλαγές ή διευκρινίσεις πιστεύετε πως πρέπει να γίνουν ώστε να είναι πιο σωστό για τα παιδιά; Στη χώρα μας, έως και τώρα, τα οικογενειακά θέματα δικάζονται στις ίδιες αίθουσες που δικάζονται εγκληματίες και απατεώνες. Δεν υπάρχουν εξειδικευμένοι δικαστές. Απλώς έχουν «βαφτίσει» μερικούς δικαστές σε κάθε πόλη ως «οικογενειακούς» δικαστές οι οποίοι τώρα τελευταία, αφού φωνάζω επί δεκαετίες, κάνουν κάποια σεμινάρια αλλά δεν τους στέλνουν σε πανεπιστήμια για να αποκτήσουν γνώσεις ψυχολογίας ή παιδο-ψυχιατρικής. Πολλοί μάλιστα από αυτούς, θέλοντας να δείξουν ζήλο, καλούν και τα παιδιά στα δικαστήρια για να έχουν «προσωπική γνώση» του θέματος. Αυτό αποτελεί ντροπή για την ελληνική κοινωνία. Μάλιστα, προτρέπουν γονείς και δικηγόρους να φέρνουν παιδιά σε δικαστικές αίθουσες ή γραφεία, λες και τα παιδιά δεν αναγνωρίζουν το δικαστικό κτίριο και θα έχουν λιγότερα ψυχολογικά προβλήματα όταν μέσα σε ένα γραφείο καλούνται να μιλήσουν κατά ενός γονέα και υπέρ του άλλου. Είναι ντροπή. Προ 40 ετών έλεγα ότι αυτά γίνονται διότι στη χώρα μας υπάρχει έλλειμμα πολιτισμού, κουλτούρας και παιδείας αλλά κανείς δεν καταλάβαινε εκείνη την εποχή δυστυχώς. Αυτοί που κερδίζουν είναι οι δικηγόροι και τα εισπρακτικά ταμεία. Τα μισά δικαστήρια που γίνονται στη χώρα μας αφορούν οικογενειακές υποθέσεις. Δηλαδή, φέρνουν αντιμέτωπους γονείς και παιδιά, ζευγάρια που τους δημιουργούν σοβαρό συναισθηματικό πρόβλημα. Αυτή η κατάσταση βολεύει τους πολιτικούς που, ανενόχλητοι, κάνουν τη δουλειά τους έχοντας ψηφοφόρους, ασταθείς και εξαρτώμενους ανθρώπους που οι ίδιοι, επιπλέον, τους ονομάζουν δικομανείς, ψυχικά ασθενείς ενώ οι ίδιοι τους δημιούργησαν το πρόβλημα. Η βιομηχανία διαζυγίων καλά κρατεί στη χώρα μας και τα ταμπού είναι μεγάλα. Στη σημερινή εποχή, τόσο ο πατέρας-άνδρας όσο και η μητέρα-γυναίκα εργάζονται ισότιμα, βρίσκονται εκτός οικίας και είναι ισόχρονα απομακρυσμένοι από τα παιδιά. Οι νέοι άνδρες, όμως, ζητούν ίδιο ή και περισσότερο χρόνο για την επιμέλεια των παιδιών τους ακόμα και όταν δεν έχουν χωρίσει. Παρόλα αυτά, οι γονικές άδειες και τα προνόμια μένουν στη μητέρα στη χώρα μας, ενώ θα έπρεπε να ισοσταθμιστούν. Στα δικαστήρια, στηρίζεται σχεδόν πάντα η μητέρα για ποικίλους λόγους. Το κατεστημένο της κοινωνίας θεωρεί πάντα αδικημένη τη γυναίκα-μητέρα, έστω και εάν είναι θύτης, διότι αυτό είναι κάτι που δεν μπορούν να το διακρίνουν οι ανειδίκευτοι δικαστές. Βασικά, είναι η εύκολη λύση για τους εισαγγελείς και τους δικαστές. Κλείνουν τον φάκελο γρήγορα και ανέξοδα. Η μητριαρχία θεωρείται πως είναι υπεράνω της γονικής επάρκειας του πατέρα και έτσι δημιουργείται μια τεράστια ανισότητα με τραγικά αποτελέσματα για τα παιδιά. Γίνεται σοβαρότατη προσβολή προσωπικότητας των παιδιών, αλλά και ηθική και υλική καταστροφή τους που προέρχεται από την έλλειψη του πατέρα τους, από τη συνεχή δικαστική διαμάχη που τους οδηγούν δικαστές (με τις προτάσεις κάποιων δικομανών δικηγόρων), με την εμμονή των δικαστών να μην ακούνε τα παιδιά στην αρχή του διαζυγίου αλλά να τους ζητούν τη γνώμη τους όταν είναι ήδη αποξενωμένα. Το δικαστικό παιδομάζωμα των 500.000 παιδιών που τους έχει προξενήσει το σύνδρομο PAS είναι κάτι τραγικό, ένα έγκλημα. Στον ελληνικό χώρο γίνονται πρωτοφανή τέτοια γεγονότα όπου υποβαθμίζουν την αξιοπρέπεια των διαζευγμένων. Σίγουρα, κάποια μέρα, θα πρέπει να γίνει αναψηλάφηση όλων αυτών των δικών που έγιναν κατά των μπαμπάδων κατά κύριο λόγο. Πάρα πολλοί πατεράδες έχουν αυτοκτονήσει για παρόμοιους λόγους και η κοινωνία ή η δημοσιογραφία το αποκάλεσε πρόβλημα της οικονομικής κρίσης. Στην πραγματικότητα η αφορμή και μόνο είναι η οικονομική κρίση, δηλαδή η αιμορραγία από διατροφές, κατασχέσεις, έξοδα-δικαστικά και η αιτία είναι η συναισθηματική ανέχεια-αστάθεια που προκάλεσε ένα διαζύγιο με την στέρηση του παιδιού και τα επακόλουθα. Πολλά είναι τα παραδείγματα, ακόμα και πρόσφατα, που απλώς τα ονόμασαν: οικογενειακά δράματα. Θα πρέπει να γίνουν πολλά πράγματα συγχρόνως και όχι αποσπασματικά. Για παράδειγμα, με νόμο που αναφέρει στεγνά «συνεπιμέλεια», δεν λύνεται κανένα θέμα. Αντίθετα, το περιπλέκει. Θα πρέπει να μη συνεκδικάζονται οι διατροφές με την επικοινωνία. Θα πρέπει ο πατέρας (φυσικός) στα εκτός γάμου παιδιά (300.000) να έχει τα ίδια δικαιώματα. Θα πρέπει να καθιερωθεί ο όρος κατοικία. Να ορίζεται εκ νόμου η εναλλασσόμενη κατοικία σε περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης. Να υπάρχει εξωδικαστική επίλυση. Να γίνει ο θεσμός του διαμεσολαβητή και στα θέματα επιμέλειας/επικοινωνίας. Να δημιουργηθούν οικογενειακά δικαστήρια με εξειδικευμένους δικαστές στην ψυχολογία, στην παιδοψυχιατρική. Να υπάρχουν κοινωνικές υπηρεσίες σε κάθε γωνιά και να επεμβαίνουν σε περίπτωση διαφωνίας πριν το δικαστήριο. Να μη καθυστερούν πλέον των δύο εβδομάδων οι αποφάσεις διότι μπορεί να επέλθει αποξένωση. Να μη μεσολαβούν δικομανείς δικηγόροι και να τιμωρούνται όσοι κατηγορούν δίχως στοιχεία τον πατέρα, ιδίως για σεξουαλική παρενόχληση των παιδιών με μόνο αποτέλεσμα, την απομάκρυνση και εκβιασμό για διατροφή. Αλλά, θα πρέπει και σε άλλα υπουργεία να γίνουν μεταρρυθμίσεις. Για παράδειγμα: Υγείας: Να γίνεται γονική αξιολόγηση προ του γάμου. Να εξετάζεται η ψυχική υγεία των γονέων. Δημιουργία κοινωνικών υπηρεσιών. Πρόνοιας: Τα επιδόματα να είναι εξ ίσου όπως και οι άλλες γονικές παροχές διότι εξ αιτίας αυτών αντιδικούν. Κοινωνικοί λειτουργοί. Οικονομικών: Οι διατροφές να πληρώνονται μέσω εφορίας και οι άποροι γονείς να εξαιρούνται (μαλώνουν πολλές φορές για τα χρήματα της διατροφής). Εσωτερικής Τάξης: Οι αστυνομικοί να ασχολούνται με την κακοποίηση και να επιλαμβάνονται άμεσα δίχως να ταλαιπωρούν τους ανθρώπους και τα παιδιά μέσω Εισαγγελέων. Οι δε Εισαγγελείς να μη γίνονται δικομανείς και να εφαρμόζουν το νόμο και τις αποφάσεις επικοινωνίας άμεσα. Παιδείας, Πολιτισμού: Να γίνουν επιμορφωτικά σεμινάρια σε δασκάλους, καθηγητές, διευθυντές για το σύνδρομο της γονικής αποξένωσης, να μην απαγορεύουν στους γονείς που δεν έχουν την επιμέλεια να ζητούν βεβαιώσεις και βαθμολόγια των παιδιών τους (πράγμα το οποίο τους απομακρύνει περισσότερο από αυτά). Επίσης, να ασχοληθούν οι Δήμοι, Περιφέρεια, Εφορία, ΟΓΑ, ΟΑΕΔ κτλ με τους μη έχοντες την επιμέλεια γονείς και να γίνονται σεμινάρια. Στη χώρα μας, έχουν γίνει πολλά λάθη από τις εξουσίες: Η Εκκλησία δεν ασχολήθηκε ποτέ με το θέμα. Όπως μας απάντησαν οι Μητροπολίτες και η Ανώτατη Ιεραρχία, επειδή αυτοί δεν παντρεύονται, δεν γνωρίζουν καλά το θέμα. Βοηθούν μόνο όσους χωρισμένους θέλουν βοήθεια οικονομική ή υλική και κατά 99,9% αυτές είναι γυναίκες εγκαταλελειμμένες. Δεν ασχολήθηκαν ποτέ με τις αυτοκτονίες ανδρών και παιδιών διαζυγίων που είναι καθημερινές σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Η Νομοθετική Εξουσία δεν αποδέχεται τα αιτήματά μας και το ίδιο η Εκτελεστική. Η Δικαστική Εξουσία «νίπτει τας χείρας» και μας παραπέμπει στους πολιτικούς ή κρίνει αυθαίρετα. Επειδή λοιπόν, δεν ξέρουν, δεν μπορούν και δεν θέλουν, θα πρέπει να βρεθούν άτομα ικανά σ'αυτές τις εξουσίες που δεν θα επηρεάζονται από άλλους παρά μόνο από τη γενική κατακραυγή και την καταστροφή που επέρχεται από τη συντήρηση του προβλήματος. Πάνω από ένα εκατομμύριο γονείς που είναι διαζευγμένοι -ένα εκατομμύριο άνδρες, ένα εκατομμύριο γυναίκες και ένα εκατομμύριο παιδιά (τρία εκατομμύρια στο σύνολο)-, βρίσκονται στη δίνη ενός κυκλώνα που θα εκραγεί σύντομα. Θα πρέπει λοιπόν, να ασχοληθούν πολλοί ταυτόχρονα με το εξαιρετικά σοβαρό αυτό θέμα. 6) Τι θα αλλάξει με το νομοσχέδιο και τι όχι; Ποιο είναι το βασικό του νέο στοιχείο; Τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει με το νέο νόμο, ως προς το όφελος του παιδιού και της οικογένειας επειδή δεν είναι παιδοκεντρικό παρά μόνο υποστηρίζει τα συμφέροντα των δικηγόρων και έχει εισπρακτικό ρόλο από έσοδα στο Δημόσιο Ταμείο από τους ήδη κατεστραμμένους γονείς. Δεν ξέρω εάν θα πρέπει, πράγματι, να δοθεί έμφαση πάντως στην ισότητα ή να παραμείνει η πατρική ή και κρατική εξουσία επί του παιδιού. Όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν συμφωνηθεί από πριν σε συμφωνητικό μεταξύ των γονέων προ του γάμου. Η μόνη λύση είναι αυτό που προτείνουμε εδώ και δέκα χρόνια: Η δημιουργία του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ όπου θα μπορούμε να ελέγχουμε και να αποφασίζουμε για την τύχη μας εμείς, οι γονείς (διαζευγμένοι και μη) όπως προσπάθησαν να κάνουν οι Ισπανοί με το Κόμμα της Custodia Compartida, Οι Μαλτέζοι με το κόμμα των Ανδρών και άλλοι που ενωμένοι στο ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ θα οδηγήσουμε στη σωστή κατεύθυνση τη νεολαία και τα παιδιά μας. Ήδη, είχαμε εκλογικές συνεργασίες με Κινήματα όπως ΔΡΑΧΜΗ, ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ, ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ, κτλ. Σε Βουλευτικές, Δημοτικές και Ευρωβουλευτικές εκλογές. Είμαστε άριστοι γνώστες και ερευνητές των κοινωνικών προβλημάτων που είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τα οικονομικά θέματα του Κράτους μας. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: -Spitalas N. ‘Le movement des parents divorces’, ed iwrite 2012, Thessalonique και Spitalas N.’ Situation ιn Greεce’, International Conference Vancouver 2020 και ‘Το συμφέρον του παιδιού’ εφημερίδα ΓΟΝΕΙΣ & ΠΑΙΔΙ, 2010 και Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου ‘Ισότητα και Οικογένεια/Διαζύγιο’, Δράμα 2007 -Bantekas I. Discrimination against Fathers in Greek Child Custody Proceedings: Failing the Child’s Best Interests. The International Journal of Childrens’ Rights 2016; 24(2):330-357 και Ilias Bantekas, Lutz Oette, International Human Rights Law and Practice (Cambridge University Press, 3η έκδοση, 2020) -Γνωμοδότηση της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρίας προς τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου 2020 < https://elpse.com/wp-content/uploads/2020/07/ELPSE-KEIMENO-GIA-TH-SYNEPIMELEIA.pdf> - Γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Παιδιού προς τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου 2020 < https://www.synigoros.gr/resources/050820-epistolh-oikogeneiako-dikaio–2.pdf > - Vezzetti VC. New approaches to divorce with children: A problem of public health. Health Psychology Open 2016 Nov 15;3(2):2055102916678105